Każda epoka wytwarza własne style, także architektoniczne. W XX wieku pojawił się szczególny rozkwit myślenia o budynkach nie tylko jako o schronieniu, ale także jako realizacji idei filozoficznych i społecznych – o architekturze zaczęto myśleć w kategoriach przede wszystkim użytkowych, a dopiero w dalszej kolejności reprezentacyjnych. Przykładami takiego myślenia był modernizm i pokrewne mu style, takie jak konstruktywizm czy brutalizm. I choć budynki zaprojektowane w tych stylach są już raczej perłami klasycznej architektury niż nowoczesnymi projektami, to niektóre założenia modernizmu pozostają aktualne do dziś.
Najpierw funkcjonalność, potem forma
Podstawowym wyznacznikiem dobrej architektury od czasów modernizmu jest funkcjonalność. Nie oznacza to, że wygląd budynku nie ma znaczenia, lecz że wygląd nie może być ważniejszy od komfortowego – i ergonomicznego – korzystania z budynku. Modernistyczne projekty cechowały się elegancką prostotą, a zdobienia często pojawiały się na elewacji w symbolicznej, lekko zgeometryzowanej formie. Obecnie również powszechne jest nawiązywanie do podstawowych brył geometrycznych. Widać jednak często skrajny minimalizm w doborze kształtu bryły połączony ze śmiałością w doborze materiałów – niecodzienne połączenia betonu, drewna i szkła potrafią sprawić, że pozornie prosta bryła, jaką jest sześcian czy prostopadłościan nabiera niepowtarzalnego charakteru. We współczesnych projektach kładziony jest duży nacisk na funkcjonalność i parametry takie, jak energooszczędność – a więc domy często są projektowane tak, by komunikacja między pomieszczeniami była jak najwygodniejsza, a zapotrzebowanie na energię do ogrzewania – jak najmniejsze. Dzięki współczesnym technologiom możliwe jest nawet projektowanie domów pasywnych, czyli o minimalnym (w idealnej sytuacji: zerowym) zużyciu energii na ogrzewanie. Podobnie jak w przypadku modernizmu, twórcom projektów nowoczesnych domów przyświeca pewna idea – modernistyczni architekci często opierali się na ideach sprawiedliwości społecznej i znaczeniu dobrze urządzonej przestrzeni w życiu każdego człowieka, współcześnie istotne są także relacje człowieka ze środowiskiem – w dobie rosnącej świadomości ekologicznej dbałość o energooszczędność projektów jest coraz bardziej zauważalna.
Uproszczone bryły
Zauważalna jest tendencja do tworzenia brył bez wystających elementów, takich jak rynny czy okapy. Takie spadziste, bezokapowe dachy są charakterystyczne dla projektów nowoczesnych domów nawiązujących do klasycznej, dwuelementowej bryły (połączenie sześcianu i graniastosłupa). Czasami architekci upraszczają formę jeszcze bardziej, decydując się na dach z jednym skosem lub w ogóle płaski – wtedy może on służyć jako taras. Zwarta bryła jest najlepszym rozwiązaniem, jeżeli naszym priorytetem jest energooszczędność domu – zapewnia ona najlepszy możliwy przepływ ciepła w domu, a w połączeniu z pompami ciepła, dobrą szczelnością i systemami rekuperacji potrafi znacząco przyczynić się do ograniczenia zużycia energii na ogrzewanie.
Fantazyjne projekty nowoczesnych domów
Surowy minimalizm nie jest jednak jedynym trendem w projektach nowoczesnych domów. Równolegle architekci starają się często stworzyć bryłę o niesamowitych, często wręcz nieregularnych kształtach – może to być zestaw kilku połączonych brył lub forma typu „blob” – przypominająca kształtem kroplę rtęci czy falującą wodę.
Gotowe projekty nowoczesnych domów – zarówno minimalistycznych, jak i fantazyjnych – można znaleźć w Internecie, np. tu: https://pracownia-projekty.dom.pl/projekty_nowoczesne.html. Warto je przejrzeć chociażby w poszukiwaniu inspiracji, a jeżeli jesteśmy zdecydowani na wybudowanie własnego domu, to wybór takiego projektu może być strzałem w dziesiątkę.
