Budowa domu to duża inwestycja, która poza oczywistymi aspektami finansowymi pochłania też nasz czas i wymaga wielu wizyt w urzędach oraz na placu budowy. Często podyktowana jest chęcią wyprowadzenia się z domu rodzinnego. Usamodzielnienie się i odsunięcie nieco od rodziców w wieku 20-30 lat jest decyzją potrzebną i właściwą, jednak z biegiem czasu priorytety ulegają przewartościowaniu. Warto już na etapie budowy zastanowić się, co stanie się ze starszymi rodzicami, gdy nie będziemy dość blisko by im pomóc. Jednym z rozwiązań jest decyzja o budowie domu dwurodzinnego, który najpierw pozwoli nieco odciążyć nadwyrężony rodzinny budżet (wynajem), a następnie mieć blisko siebie rodziców lub inne osoby, których obecność i komfort jest dla nas ważna.
Projekty domów dwurodzinnych – jaki wybrać?
Bliźniak (dwa budynki) – najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem domów bliźniaczych jest gotowy projekt domu. Najlepiej gdy nasz bliźniak to budynek parterowy z użytkowym poddaszem. W skład programu użytkowego takiego segmentu bliźniaka mogą wchodzić np. cztery pokoje i dwie łazienki – dla rodziny z dziećmi lub 2-3 pokoje i jedna łazienka dla małych rodzin. W gotowych projektach domów możliwych do zbliźniaczeni można znaleźć i takie, które poza podstawowymi funkcjami posiadają np. schowki i garderoby, co jest niezwykle przydatne zarówno dla młodej rodziny jak i seniorów, którzy w przyszłości zamieszkają w drugim segmencie. Zaleta domów bliźniaczych jest możliwość „odizolowania” się od sąsiada, który np. wynajmuje druga połowę bliźniaka i jest dla nas osobą obcą. Wadą takiego rozwiązania jest zazwyczaj identyczna powierzchnia obu połówek. Dla np. samotnej osoby lub dwójki emerytów może to generować dodatkowe koszty. Często projekty bliźniaków przeznaczone są do lokalizacji na wąskich działkach, dzięki czemu mogą zostać wybudowane nawet na podmiejskich, wielokrotnie dzielonych parcelach. By wybudować bliźniak na osobnych działkach może być konieczne uzyskanie dwóch odrębnych pozwoleń na budowę i zakup dwóch osobnych projektów.
Dwulokalowy (jeden budynek) – jest to budynek o podobnej funkcjonalności jak bliźniak. W przypadku domu dwulokalowego oba lokale znajdują się w jednej bryle, często dzielą wspólne wejście i niektóre funkcje jak np. pralnia czy piwnica. Dobrze jest, gdy projektant zaproponuje układ, gdzie oba lokale nie dzielą ciągów komunikacyjnych. Pozwala to na bezkonfliktowe życie dwóm a nawet trzem pokoleniom jednej rodziny. Nieco mniej komfortowo będzie w czasie, gdy z drugiego lokalu będzie korzystać najemca, jednak jako rozwiązanie tymczasowe jest to zazwyczaj akceptowalne. Budynek taki to jeden projekt, więc jego zakup jest znacznie tańszy od bliźniaków.
Piętrowy (podzielony) – Projekt tego typu również doskonale nadaje się do zabudowy na wąską działkę. Podział na dwa lokale odbywa się na zasadzie indywidualnych pięter. Spotkać można projekty z jednym wejściem i klatką schodową oraz takie, gdzie komunikacja piętra została wyniesiona na zewnątrz budynku. Projekt z całkowicie osobnymi wejściami wydaje się być rozwiązaniem lepszym ze względu na komfort życia jednak zdecydowaną wadą jest tutaj konieczność szczególnego dbania o zewnętrzne schody. Konieczność korzystania z ich może także wykluczyć w przyszłości możliwość zamieszkania na piętrze przez seniorów i osoby o utrudnionym poruszaniu. Zaletą piętra mogą być natomiast balkony lub przestronny taras, rekompensujący brak bezpośredniej możliwości korzystania z ogrodu.
Z wydzielonym mniejszym mieszkaniem – w jednej bryle zaprojektowano dwa mieszkania z oddzielnymi wejściami, które znacznie różnią się powierzchnią. Mniejsze, może mieć formę kawalerki usytuowanej na parterze, z osobnym wejściem. Większe często ma do dyspozycji poddasze dostępne z klatki schodowej zlokalizowanej tak, by była dostępna jedynie dla tego lokalu. Jest to optymalne rozwiązanie, gdy np. chcemy by rodzice lub jedno z nich od razu zamieszkało w pobliżu. Taki dodatkowy lokal, to też możliwość wynajmu np. studentom. Niewielki lokal dostępny bezpośrednio z poziomu gruntu jest też rozwiązaniem dla osób starszych, które mają trudności z poruszaniem się. Nie wymaga on też dużych nakładów czasu i pracy choćby przy utrzymaniu porządku czy opłaceniu rachunków. Ważne jest by takie małe mieszkanie dysponowało łazienką, którą w przyszłości będzie można zaadaptować na ewentualne potrzeby osoby o ograniczonej sprawności.
Dom jednorodzinny z możliwością podziału – taki projekt to rozwiązanie, które daje możliwość zmiany w zależności od potrzeb. Gdy np. w domu mieszkają dzieci korzystamy z całej jego powierzchni, po usamodzielnieniu się latorośli mamy możliwość niewielkim kosztem i nakładem pracy oddzielić część domu tworząc w ten sposób osobny lokal. W przypadku takich planów już na etapie zakupu projektu musimy postarać się o takie rozwiązania instalacyjne, które w przyszłości pozwolą na całkowita rozłączność mediów dla obu lokali.