Dobrze zaprojektowana wentylacja w domu ma niebagatelny wpływ na zdrowie domowników. Dopływ świeżego powietrza zapobiega powstawaniu grzybów i pleśni na ścianach. Wadliwa cyrkulacja powietrza może natomiast grozić śmiertelnym niebezpieczeństwem, zwłaszcza jeśli dotyczy pomieszczeń, w których znajdują się piecyki i kuchenki gazowe. Zobacz, jak powinien działać obieg powietrza w kuchni i łazience.

Troska o sprawny system wentylacji jest szczególnie istotna w przypadku nowo wybudowanych budynków. Dlaczego właśnie tam? W starych domach nieszczelne okna i drzwi, mimo ewidentnych wad, zapewniają dopływ świeżego powietrza. Nowoczesne okna i drzwi są wyjątkowo szczelne, dlatego nie będą dostarczać do pomieszczenia powietrza z zewnątrz. Wszelkie elementy systemu wentylacji należy więc obecnie świadomie projektować.

Wentylacja domu – zasada działania

Główną zasadą obiegu wentylacyjnego jest odprowadzanie powietrza zużytego i dostarczanie na jego miejsce powietrza świeżego, zassanego z zewnątrz. Tradycyjny sposób wentylacji polega na wytworzeniu naturalnego ciągu powietrza, który przepływa przez wszystkie pomieszczenia. Nazywa się go systemem grawitacyjnym, ponieważ opiera się na prostych prawach fizyki. Naturalny ruch powietrza w domu zawsze rozpoczyna się od pomieszczeń z nawiewami, a następnie kieruje się w stronę kuchni lub łazienki, gdzie zamontowane są wywietrzniki. Dzięki temu powstały ciąg usuwa nieświeże powietrze z pozostałych pokoi.

W modelu tym w każdym pomieszczeniu (prócz tych z wywietrznikiem) znajdują się kratki nawiewne oraz (opcjonalnie) dodatkowe nawiewniki na oknach. Napływa przez nie świeże powietrze, które następnie wędruje do łazienki i kuchni, gdzie znajdują się kratki wentylacyjne połączone z kominem. Jest to tzw. pośrednie dostarczanie powietrza do wnętrza z wywietrznikiem.

Zdarza się, że w łazience znajduje się również bezpośrednie źródło świeżego powietrza. Taka kratka wentylacyjna jest niezbędna dla prawidłowego działania pieca dwufunkcyjnego. Stały napływ świeżego powietrza jest istotny także w kuchni wyposażonej w kuchenkę gazową. Podczas intensywnego gotowania w niewietrzonej kuchni może bowiem gromadzić się bezwonny, śmiertelnie niebezpieczny czad.

Wentylator łazienkowy elektryczny i okap kuchenny – obieg powietrza w domu

Aby wzmocnić efekt cyrkulacji grawitacyjnej, czasami stosuje się wentylatory mechaniczne, a w przypadku kuchni – okapy. Wentylatory funkcjonują bardzo dobrze jako wsparcie tradycyjnych wywietrzników, lecz mogą okazać się zawodne, jeśli jako jedyne odprowadzają wilgotne powietrze.

Okapy są natomiast zwyczajowym wyposażeniem kuchni. Odpływ powietrza z takich urządzeń powinien przebiegać osobnymi kanałami spalinowymi. Obecność okapu w kuchni nie oznacza jednak, że można zrezygnować z kratki wentylacyjnej – jest ona nadal niezbędna!

Pamiętaj również, że mechaniczny wentylator łazienkowy oraz okap nie powinny być montowane w pomieszczeniach, gdzie działa piec spalinowy lub kuchenka gazowa. W pomieszczeniach może bowiem zabraknąć świeżego powietrza do spalania, co spowoduje powstawanie czadu lub zasysanie spalin do środka.

Istnieją nowoczesne urządzenia elektryczne, które dbają o doskonałą jakość powietrza w domu. Zaawansowany rekuperator zapewnia cyrkulację powietrza w domu, a dodatkowo je filtruje. O instalacji takiej warto pomyśleć jeszcze podczas budowy domu lub w trakcie remontu.

Zobacz funkcjonalne projekty domów w ofercie Dobre Domy.

Problemy z wentylacją w domu – najczęstsze przyczyny

Zdarza się, że wentylacja domu nie funkcjonuje tak, jak należy. Gdy powietrze stoi, zastanów się nad możliwymi przyczynami. Podajemy kilka z nich.

  • Zmiana warunków atmosferycznych na zewnątrz. Wentylacja grawitacyjna działa najskuteczniej, gdy powietrze wewnątrz mieszkania jest cieplejsze niż to na zewnątrz. W związku z tym w trakcie upałów cyrkulacja powietrza w mieszkaniu jest mniej intensywna.
  • Zakrywanie nawiewów, przez które napływa powietrze z zewnątrz. Działa to bardzo niekorzystnie na cały system. Kiedy otwory nawiewowe nie przepuszczają świeżego powietrza, kratki wentylacyjne w łazience i kuchni nie zasysają zużytego powietrza z pomieszczenia – ciąg nie działa.
  • Nieodpowiednie drzwi – skrzydła w łazience i kuchni powinny posiadać podcięcia u dołu lub specjalne otwory wentylacyjne. Warto też zostawiać drzwi otwarte, zwłaszcza pod nieobecność domowników w mieszkaniu, aby wspomóc cyrkulację powietrza.
  • Mniej oczywistą blokadą dla powietrza są moskitiery w oknach. Ich drobny splot blokuje cyrkulację powietrza. Ponadto na moskitierach osiada kurz i inne zanieczyszczenia.

Ważnym elementem warunkującym odpowiedni przepływ powietrza jest szerokość i długość komina wentylacyjnego. W założeniu nie powinien on być krótszy niż 4 m – wtedy jego wymiar wewnętrzny może mieć minimalnie 14 × 14 cm. Wartości te są większe, im krótszy jest przewód – komin 2–3 metrowy powinien mieć wymiary 14 × 20 cm i większe. Należy także założyć osobne przewody wentylacyjne do kuchni i łazienki.

Sama kratka wentylacyjna w łazience i kuchni musi znajdować się możliwie najbliżej sufitu i jak najdalej od drzwi. Wówczas powietrze, które wpada do środka, przepływa przez całe pomieszczenie, co daje najlepsze efekty cyrkulacji.

Kominiarz w trakcie corocznej wizyty jest zobowiązany poinformować mieszkańców o ewentualnych problemach z cyrkulacją powietrza. Zaleceń specjalisty nie należy ignorować.

Skutki nieodpowiedniej cyrkulacji powietrza – wentylacja dla zdrowia

Wszystkie starania o dobrą cyrkulację powietrza działają przede wszystkim na korzyść domowników. Cyrkulacja zapewnia im rześkie powietrze bogate w tlen. Poza tym odpowiednia wilgotność powietrza w domu warunkuje dobry mikroklimat ludziom, roślinom oraz żywności. W mieszkaniu, w którym utrzymuje się zbyt duża ilość pary wodnej, łatwo tworzy się bowiem pleśń – nie tylko na ścianach, ale też na jedzeniu.

Szukasz idealnego domu? Obejrzyj gotowe projekty domów pracowni Dobre Domy i wybierz ten, w którym razem z rodziną odetchniecie czystym i zdrowym powietrzem.